احتمالا برای شما هم زیاد پیش آمده که با باز کردن درب قوطی رب گوجه فرنگی متوجه شده اید قسمت هایی از سطح رب گوجه شما کپک زده است. قسمت کپک زده را با قاشق برداشتید و باقی رب را مصرف کرده اید؟ یا کل رب را دور ریخته اید؟
امروز سدن شاپ به این سوال که ممکن ست ذهن خیلی از شما را درگیر کرده باشد پاسخ می دهد. باقی مانده رب کپک زده را مصرف کنیم یا دور بریزیم؟
خوردن قسمت عاری از کپک رب گوجه فرنگی کپک زده بی خطر نیست. در حالی که برخی از انواع کپک برای اکثر مردم کاملا بی ضرر هستند، این احتمال وجود دارد که شما نسبت به کپک رشد کرده روی غذای خود حساس باشید یا آلرژی داشته باشید. حتی چند هاگ می تواند شما را دچار شوک آنافیلاکسی کند. کلنی کپک به قسمت هایی بیش تر از بخش قابل مشاهده ما گسترش می یابد.
کپک همچنین دارای بخش های میکروسکوپی و هاگ هایی است که در کل ماده غذایی که روی آن رشد کرده است گسترش می یابد. در حالی که ممکن است فکر کنید زمانی که قسمت کپک دار را جدا کرده اید، غذای بدون کپک می خورید، در واقع مقادیر قابل توجهی از هاگ های کپک را می بلعید.
کپک چیست؟
کپک یک میکروارگانیسم قارچی است که موادی را که روی آن رشد می کند هضم می کند. برای انجام این کار، کپک ریشه های ریز کوچکی ایجاد می کند که در سراسر ماده غذایی پخش می شوند (در این مورد رب گوجه فرنگی). هر جا که این ریشه ها رشد کنند، هاگ های بیشتری آزاد می شود که رشد می کنند و کلنی کپک را گسترش می دهند.
در واقع، کپک می تواند آنقدر سریع رشد کند که به معنای واقعی کلمه به نظر می رسد که یک شبه رشد کرده است. در حالی که چند روز پیش رب گوجه فرنگی خوب بود، حالا کاملاً آلوده به کپک شده است.
دلیل ایجاد کپک
باور ما این است که یخچال باید غذا را تازه نگه دارد، پس چگونه قوطی دوست داشتنی رب گوجه فرنگی زمانی که تازه از آن استفاده کرده ایم و در یخچال گذاشته بودیم به کپک آلوده شده است؟
این واقعیت که در اکثر غذاها به صورت طبیعی مقداری هاگ کپک وجود دارد شوکه کننده است.
برای شما هم این واقعیت عجیب است؟ اما حقیقت دارد.
هاگ های کپک به قدری کوچک هستند که در هوا حرکت می کنند و به هر چیزی که با آن برخورد می کنند می چسبند. در بیشتر موارد، هاگ‌های کپک روی چیزهایی می نشینند که نمی‌توانند روی آن‌ها رشد کنند، مانند افراد و اشیایی که شسته می‌شوند. با این حال، هاگ های کپک می توانند روی غذا نیز فرود بیایند و زمانی که شرایط فراهم شود، این هاگ ها پتانسیل رشد زیادی دارند.
هاگ های کپک در تمام مدت در رب گوجه فرنگی وجود دارند. وقتی درب قوطی را باز می کنید، محیط مناسبی برای رشد کپک ایجاد می شود. کپک برای رشد به هوا نیاز دارد. با باز شدن درب رب گوجه فرنگی هاگ های کپک را در معرض اکسیژن قرار می گیرند که باعث رشد آن ها می شود.
نکاتی برای بدون کپک نگه داشتن غذا
از آن جایی که کپک برای رشد به هوا نیاز دارد، اطمینان از اینکه غذای خود را در شرایط بی هوازی که هوا در اطراف غذا وجود ندارد، ساده است. کپک همچنین امکان رشد در دمای زیر صفر را ندارد. به همین دلیل است که غذاهای داخل فریزر شما کپک نمی‌زند.
انجماد برای جلوگیری از تشکیل کپک
برای رب گوجه‌فرنگی، می‌توانید اسکوپ هایی از رب گوجه‌فرنگی را روی یک کاغذ روغنی در ظرف پلاستیکی در دار بریزید و آن‌ها را فریز کنید تا وعده‌هایی به اندازه قاشق منجمد شوند. سپس آن ها را در ظروف در دار یا در کیسه زیپ دار در فریزر نگهداری کنید و در صورت نیاز از این اسکوپ های رب گوجه فرنگی منجمد استفاده کنید.
پوشش روغن برای محدود کردن ورود اکسیژن
تا زمانی که درب رب گوجه فرنگی باز نشده است، کپک کاملا غیرفعال است. بنابراین، هنگامی که در رب گوجه فرنگی را باز کردید، به سادگی به لایه رویی آن روغن زیتون اسپری کنید یا یک قاشق روغن زیتون را به ظرف رب اضافه کنید و بچرخانید تا تمام رب گوجه فرنگی با روغن آغشته شود. در نهایت از آنجایی که هوا در تماس با رب گوجه فرنگی نخواهد بود، هاگ های کپک نمی توانند رشد کنند.
رب گوجه فرنگی استفاده نشده را تخلیه کنید
از آنجایی که اکنون درب قوطی باز است، رب گوجه فرنگی خراب می شود. می توانید از کیسه زیپک استفاده می کنید و رب گوجه فرنگی را داخل کیسه بریزید. این امکان وجود دارد که یک گوشه کیسه را به عنوان بخشی برای خروج رب گوجه فرنگی برش بدهید. برای اینکه هوا وارد کیسه نشود، کافی است رب را با فشار دست از قسمت برش داده شده دور کنید سپس آن قسمت را چندبار تا زده و با گیره لباس ببندید یا آن را با نوار چسب بچسبانید.
سوالات متداول
- آیا قسمت کپک زده رب گوجه فرنگی هنوز برای خوردن بی خطر است؟
- آیا می توانیم قسمت عاری از کپک ربی که بخش هایی از آن کپک زده است را بخورید؟
غذاهایی که در معرض کپک قرار گرفته اند یا لکه هایی از کپک بر روی آن ها ایجاد شده است باید دور ریخته شوند و مصرف نشود. کپک در کل غذایی که در آن دیده شده است پخش می شود.
- چگونه می توان تشخیص داد که رب گوجه فرنگی غیر قابل مصرف است؟
رب گوجه فرنگی زمانی که شروع به تخمیر یا تجزیه شدن در اثر کپک زدگی می کند، بوی متفاوتی ایجاد می کند. رب گوجه فرنگی فاسد شده بوی ترش مشخصی خواهد داشت.
- چه مدت بعد از خوردن کپک مریض خواهیم شد؟
این بستگی به نوع کپکی دارد که خورده ایم و اینکه آیا به آن نوع کپک حساسیت داریم یا خیر. زمان واکنش به هاگ های کپک می تواند از چند ساعت تا چند روز متفاوت باشد.
نتیجه گیری
- آیا قسمت کپک زده رب گوجه فرنگی هنوز برای خوردن بی خطر است؟
با اینکه برخی کارشناسان تغذیه معتقدند با برداشتن قسمت کپک زده باقی قسمت ها قابلیت استفاده را دارند به دلیل خطر مسمومیت غذایی یا واکنش آلرژیک بهتر است که آن را استفاده نکنید.
اما با توجه به این که کپک یک میکروارگانیسم پرکار است و به سرعت گسترش می یابد، برای جلوگیری از پیش آمدن چنین شرایطی از ابتدای باز شدن درب قوطی بهتر است اقدامات بهداشتی و پیشگیرانه از رشد کپک ها را اعمال کنید.
برای تازه نگه داشتن رب گوجه‌فرنگی و سایر چاشنی‌های مستعد کپک زدگی، توصیه می شود آن ها را در اندازه های وعده های مصرف خود منجمد کنید یا آن ها را با روغن زیتون بپوشانید تا محیطی با شرایط بدون اکسیژن حفظ شود.
کلمات کلیدی: رب، رب گوجه فرنگی، گوجه فرنگی، کپک رب گوجه فرنگی، روغن زیتون